سرطان چیست؟

سفری به دنیای سلول‌های بدن برای درک ماهیت سرطان: بیماری که از تکثیر بی‌رویه سلول‌ها آغاز می‌شود. با تعریف ساده، انواع اصلی و اساس بیولوژیکی این بیماری آشنا شوید.

سرطان: اختلالی در نظم آفرینش سلول‌ها

شاید نام "سرطان" بیم بر دل‌ها افکند، اما برای مبارزه‌ای آگاهانه با آن، نخست باید آن را شناخت. سرطان، در ساده‌ترین تعریف، بیماری‌ای است که از رشد و تکثیر غیرطبیعی و خارج از کنترل سلول‌ها آغاز می‌شود. بدن ما، هر لحظه، در حال ساخت و ساز است؛ سلول‌های قدیمی می‌میرند و سلول‌های جدید جایگزین می‌شوند، درست مانند آجرهای یک بنا که دائم در حال ترمیم و نوسازی است. اما در سرطان، این نظم شگفت‌انگیز بر هم می‌خورد.

سلول‌های طغیان‌گر: سلول‌های طبیعی بدن، هوشمندانه رشد می‌کنند، تقسیم می‌شوند و می‌میرند. این فرآیند تحت کنترل دقیق ژن‌ها و پروتئین‌ها قرار دارد. اما گاهی، در اثر جهش‌ها (تغییرات) در ژن‌های خاص درون سلول، این فرمان‌ها مختل می‌شوند. سلول دیگر دستور "ایست" را دریافت نمی‌کند و بی‌رویه به تکثیر خود ادامه می‌دهد. این سلول‌های طغیان‌گر، نه تنها بی‌وقفه رشد می‌کنند، بلکه برخلاف سلول‌های سالم، قادرند به بافت‌های مجاور حمله کرده و آن‌ها را نیز تسخیر کنند.

تومور: تجمع سلول‌های یاغی

هنگامی که این سلول‌های سرطانی به طور مداوم تقسیم می‌شوند، می‌توانند توده‌ای به نام تومور تشکیل دهند. همه تومورها سرطانی نیستند:

• تومورهای خوش‌خیم (Benign): این تومورها غیرسرطانی هستند. آن‌ها معمولاً رشد آهسته‌ای دارند، به بافت‌های اطراف حمله نمی‌کنند و به سایر نقاط بدن نیز سرایت نمی‌کنند (متاستاز نمی‌دهند). غالباً با جراحی قابل برداشتن هستند و پس از آن باز نمی‌گردند.

• تومورهای بدخیم (Malignant): این‌ها تومورهای سرطانی هستند. سلول‌های سرطانی بدخیم می‌توانند به بافت‌های اطراف خود حمله کنند، آن‌ها را از بین ببرند و از طریق جریان خون یا سیستم لنفاوی به سایر نقاط بدن مهاجرت کنند و در آنجا تومورهای جدیدی تشکیل دهند. این فرآیند "متاستاز" نامیده می‌شود و یکی از ویژگی‌های خطرناک سرطان بدخیم است.

انواع اصلی سرطان: وسعت میدان نبرد

سرطان نامی کلی برای بیش از ۱۰۰ نوع بیماری مختلف است. نام‌گذاری سرطان معمولاً بر اساس عضوی که سرطان از آنجا منشأ می‌گیرد انجام می‌شود، نه عضوی که به آن گسترش یافته است. برای مثال:

• کارسینوم (Carcinoma): شایع‌ترین نوع سرطان که از سلول‌های پوششی (اپی‌تلیال) پوست یا بافت‌های پوشاننده اندام‌های داخلی و غدد آغاز می‌شود. (مثل سرطان ریه، پستان، پروستات، روده بزرگ).

• سارکوم (Sarcoma): سرطانی که از بافت‌های همبند مانند استخوان، غضروف، چربی، ماهیچه یا رگ‌های خونی منشأ می‌گیرد.

• لوسمی (Leukemia): سرطانی که در خون و مغز استخوان آغاز می‌شود و به جای تشکیل توده، باعث تولید غیرعادی گلبول‌های سفید خون می‌شود.

• لنفوم (Lymphoma): سرطانی که در سلول‌های سیستم ایمنی (لنفوسیت‌ها) آغاز می‌شود و غدد لنفاوی و سایر بافت‌های لنفاوی را درگیر می‌کند.

• میلوم (Myeloma): سرطانی که از سلول‌های پلاسمای مغز استخوان نشأت می‌گیرد.

چرا شناخت این اساس مهم است؟ درک ماهیت سرطان، نقطه آغاز مبارزه آگاهانه است. این دانش به ما کمک می‌کند تا اهمیت پیشگیری، تشخیص زودهنگام و انتخاب روش‌های درمانی مناسب را درک کنیم. سلول‌های سرطانی، هرچند طغیان‌گرند، اما قابل کنترل و در بسیاری موارد قابل درمان هستند، به شرط آنکه به موقع شناسایی شوند و مسیر درمانی صحیح در پیش گرفته شود.

ادامه دارد... در بخش‌های بعدی این سری محتوا، به چگونگی شکل‌گیری سرطان (علل و عوامل خطر)، نشانه‌های هشداردهنده و راه‌های تشخیص، و همچنین روش‌های نوین درمان و پیشگیری از سرطان خواهیم پرداخت.

موسسه نیکوکاری میزبانان خورشید، همواره در کنار بیماران و خانواده‌هایشان، در مسیر آگاهی و مبارزه با بیماری.

لینک پویش کمک به تامین دارو و درمان بیماران نیازمند و دردمند

https://www.mizbanankhorshid.com/campaign_detail/9

با ما تماس بگیرید: 05138022013 - 09011990466

آدرس: مشهد مقدس- میدان امام رضا (ع) - بیمارستان امام رضا(ع)  - دفتر موسسه نیکوکاری میزبانان خورشید